Degas, Asente (Ajenjo)

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Absinthe.jpg/436px-Absinthe.jpg

Asente ou absintio (castelán Ajenjo), Edgar Degas, 1876
Óleo sobre lenzo - Impresionismo
Museo de Orsay, París

Está moi lonxe dos motivos alegres e as gamas brillantes do Impresionismo. Servíronlle de modelo o pintor e gravador Marcellin Desboutin e a actriz Ellen Andrée.

Esta obra pertence ao período de transición 1865-1877. Degas aclara a súa paleta pero sen abandonar as cores escuras, transforma a súa pincelada en algo máis espesa. Está influenciado polas instantáneas fotográficas e as estampas niponas que o levarán a realizar composicións descentradas, chega incluso a cortar unha parte do corpo ou da cabeza dos seus modelos, a fin de prolongar o cadro máis aló do marco grazas a imaxinación do pintor unida a do espectador.

Unha gran parte do lenzo está ocupada pola perspectiva oblicua das mesas de mármore, cunha brusca desviación en ángulo agudo; éntrase visualmente no cadro por esta guía obrigada, coma se o espectador estivese no café. As superficies de mármore, vistas en perspectiva, forman unha especie de camiño que conduce forzosamente a mirada do espectador cara aos dous protagonistas. Para dar unha secuencia ao espazo, está entre as dúas primeiras mesas un xornal dobrado, facendo de ponte no camiño óptico. A desviación atrasa o encontro cos dous protagonistas; a atención pasa en primeiro lugar, pola botella baleira e, despois, polos dous vasos cheos de bebida, por mor dunha espontánea asociación de ideas. No primeiro vaso hai un líquido de cor amarelada, en relación coa roupa da muller; no segundo vaso hai un líquido vermello escuro, en relación co traxe, a barba e o colorido do home. Chégase así ao centro do tema, pero o tema non está no centro do cadro.

Ningunha das dúas personaxes se move, están ausentes, faltos de expresión; aprisionados no pouco espazo que hai entre a mesa e o respaldo do escano, caen nunha perspectiva que a parede de espellos que hai detrás fai aínda máis incerta e escorregadiza. Máis que a cara esbrancuxada da rapariga o que chama a atención son algúns detalles tristes, case grotescos: o falso luxo, os lazos brancos que leva nos seus zapatos, os adornos do seu corpiño e do seu chapeu; e no home, a súa vulgaridade e a súa estúpida fachenda.

É unha humanidade macilenta e desaproveitada, detida no tempo baleiro e no espazo, fría coma o mármore das mesas mal lavadas, gastada e destinguida como o veludo dos diváns.

A pesar da frialdade da análise, a sensación visual está aí; o significado humano está implícito no dato visual. Xa que logo, a impresión visual non é un limitarse a ver renunciando a comprender; é un novo modo de comprender e de permitir comprender moitas cousas antes non comprendidas.

Bibliografía:Enciclopedia del Impresionismo, Maurice Sérullaz