jueves, 9 de julio de 2009

Composicións abertas ou composicións pechadas



A orquestra da ópera, 1869 Impresionismo Degas



A Virxe co Neno e Santa Ana
Masaccio, 1442-1425 - Renacemento



Os vocábulos que fan mención á forma "aberta" ou "pechada" foron empregados por primeira vez a principios do século XX, grazas ao historiador Heinrich Wolfflin, co propósito de designar os cadros onde as personaxes e os motivos dispúñanse en conxuntos pechados sobre si mesmos (forma pechada) ou que, pola contra, daban a impresión de constituír un fragmento dun mundo que se prolongaba máis aló dos límites da pintura (forma aberta).



A composición pechada ordénase en función dun eixo central. Poderiámola definir como aquela en a que todos os elementos diríxense cara ao centro teórico do cadro -composición centrípeta- e, normalmente, inclúe a totalidade dos elementos da representación. É propia do mundo medieval e renacentista.
A composición aberta pode ordenarse ao redor dun eixo central ou lateral ou en función dun punto de fuga exterior. Definirémola como aquela en a que os elementos foxen do centro teórico -composición centrífuga- e, ás veces, exclúeos, en parte, da representación. É propia do momento manierista e barroco. Xeralmente, a composición pechada globaliza todos os elementos, mentres que a aberta os fragmenta.

A partir de finais do século XIX, os artistas preocupáronse preferentemente por abrir a composición, o que fixo que esta se descentrara case de forma sistemática. Na década de 1870-1880, Edgar Degas fixo desta renovación do punto de vista un dos seus maiores empeños. Os seus pasteis e óleos, nos que representou a bailarinas ensaiando ou actuando, tratan o tema desde insólitos ángulos que cortan sistematicamente aos personaxes, xa sexa pola parte superior, pola inferior ou polos lados. Nalgunhas obras, entre as que se atopa A orquestra de Opera, que data de 1869, ou O PALCO, uns anos máis tarde, o procedemento é tan desconcertante que despraza o interese do que nun cadro tradicional constituiría o tema principal (o ballet) cara a motivos que adoitan atoparse en posicións subordinadas: o foso da orquestra no primeiro cadro, e unha espectadora no segundo.

No hay comentarios:

Publicar un comentario