viernes, 30 de enero de 2009

MANIFESTO POLA SOLIDARIEDADE

QUEN SOMOS:
Os que subscribimos este manifesto somos cidadáns no pleno uso dos nosos dereitos civís, e titulares da soberanía popular, da cal emanan os poderes do Estado. Os asinantes dirixímonos a todos os cidadáns do mundo, coñecedores da situación de pobreza, fame e enfermidade na que se atopa gran parte da poboación humana nun momento histórico, como o actual, no que se dispón dos suficientes medios políticos, económicos e científicos que puidesen solucionar estes problemas. Este manifesto ten vocación de universalidade, e vai dirixido a toda a humanidade, a cada ser humano que habita o planeta, para que tome conciencia da terrible situación á que se enfrontan millóns de persoas e dalgún xeito actúe en consecuencia para terminar con esta insostible situación. Por iso a versión orixinal en español será traducida a diversas linguas, pois o noso propósito consiste en facer oír a voz da opinión pública nos lugares nas que se toman as decisións políticas e económicas do mundo. A QUEN NÓS DIRIXIMOS: Dirixímonos á clase política gobernante dos nosos países; así como aos máis altos mandatarios das Organizacións Internacionais, tales como a Organización das Nacións Unidas, e aos Presidentes e Gobernos dos países máis poderosos economicamente da Terra.
MANIFESTÁMOSLLES:
1.- Que este texto ten a súa orixe na constatación da extrema situación de necesidade e de fame que sofre unha gran parte da poboación da Terra e no desigual e inxusta repartición de bens que existe actualmente no mundo. Entendemos que a ecuanimidad e a harmonía no mundo teñen por base o recoñecemento da dignidade intrínseca e dos dereitos iguais e inalienables de todos os membros da familia humana, polo cal é inadmisible que unha gran parte da poboación mundial teña que enfrontarse a unha realidade tan precaria, a tal grao de inxustiza e desigualdade, a tanta fame, pobreza e desnutrición.

2.- Que consideramos que dita situación é intrinsecamente perversa e non admisible nin moral nin eticamente, dado que todos os seres humanos nacen libres e iguais. Igualmente, temos presente que todos os cidadáns do mundo teñen eses dereitos desde o mesmo instante do seu nacemento e non como unha promesa futura cuxa conquista dependa da realidade política, social ou económica dos seus países.

3.- Que defendemos que é completamente inxusto, inmoral e un crime humanitario punible ante os tribunais internacionais e a Historia que, en pleno Século XXI, existan seres humanos que pasen fame no mundo, e que morran por iso. Que é un agravante dese crime que, existindo as leis internacionais suficientes, así como os medios técnicos, económicos e científicos para corrixir devandita situación, os que exercen o poder no mundo non leven a cabo as accións necesarias para solucionar o que xeracións futuras cualificarán de verdadeiro xenocidio no que serán culpables todos aqueles que, tendo os medios para solucionar o problema, non os empregaron.

4.- Que consideramos que esta inxusta situación é contraria ao dereito Natural, aos Dereitos Humanos e ás normas da máis elemental ética, e entendemos que chegou o momento de que a voz da opinión pública esixa dos seus gobernantes o final de tal estado de cousas.

5.- Que o presente manifesto non é un manifesto utópico; e que tampouco é un manifesto político, nin se pretende co mesmo a instauración dunha nova orde política ou socio-económico mundial, nin ningún menoscabo do tecido empresarial, sanitario e social do mundo desenvolvido, senón a máis elemental xustiza cos desfavorecidos.

POR TODO ISO, ESIXIMOS AOS NOSOS GOBERNANTES:
1.- A adopción de medidas inmediatas e urxentes para paliar tal situación de fame, enfermidade e desnutrición no terceiro mundo. Consideramos que tales medidas non constitúen unha utopía, senón que son perfectamente viables e posibles.

2.- Manter o compromiso de cumprir os Obxectivos do Milenio que, establecidos por Nacións Unidas no ano 2000, definen os principios aos que ha de axustarse a actuación dos países e do sistema económico internacional para superar, co horizonte fixado en 2015, as inxustizas que afectan á humanidade.

3.- A realización de accións solidarias sistemáticas cos países máis desfavorecidos e que se estableza unha orde lóxica e humano de prioridades na política económica, con proxectos intelixentes que cren riqueza e postos de traballo nos países afectados, facilitando un desenvolvemento sostible e un progreso que lles axude á consolidación dunha rede sanitaria, económica e social estable que faga posible o retorno a unha situación de partida igualitaria.

4.- Que se tomen as medidas necesarias para que os países ricos destinen unha parte dos seus orzamentos á creación de riqueza, de empresas e de fontes de traballo nos países afectados; así como a adopción dun acordo internacional, que debería subscribirse na ONU de obrigado cumprimento para os países desenvolvidos.

5.- A implantación dun código ético que regule a estratexia das empresas multinacionais, así como a eliminación dos paraísos fiscais e a aplicación da taxa Tobin, ú outra similar, ás transaccións comerciais internacionais, que permita crear un fondo de solidariedade xestionado por Nacións Unidas.

6.- Non aceptaremos simples declaracións de principios que non se traduzan en políticas concretas. En definitiva, APELAMOS ao sentido da xenerosidade e humanidade de todos, e fundamentalmente da clase política internacional economicamente poderosa.

Desde a terra que espera e cre firmemente na Solidariedade que constrúa un mundo mellor e máis xusto, a 30 de xaneiro de 2009

jueves, 29 de enero de 2009

A MULLER NA ESCULTURA GREGA III





Praxiteles, que naceu en Atenas, modela figuras en mármol ou bronce, compoñendo formas brandas e suavizando as liñas con curvas delicadamente fermosas, nas súas obras percíbese a calidade da pel humana. Evita as rectas e rugosidades, o transito da luz á sombra faise insensiblemente, logrando un efecto pictórico, o denominado sfumato. As figuras aparecen desta maneira suavemente sombreadas. As superficies non son lisas, senón que se ondulan con suaves desniveis que se aprecian máis ao tacto que á vista. O claroscuro ten un papel importante na súa arte. O peinado forma grandes guechos, acentuándose ao contraste luminoso. Típica deste escultor é a chamada curva praxitélica. Foi o primeiro autor que se atreveu a ofrecer unha figura feminina totalmente espida: a súa celebérrima e desaparecida Afrodita de Gnido.
Friné serviulle de modelo a Praxiteles para algunhas das súas obras e en especial para Afrodita de Gnido, de mármore de Paros, representa a Afrodita espida, tomando un baño, co corpo descansando sobre a perna dereita e coa man esquerda apoiada nun pano e nunha hidria. Esta deusa fora ata entón representada vestida, como no friso do Partenón, ou con túnica transparente, como na obra de Alcamenes. Esta obra era das esculturas máis coñecidas na Antigüidade. Plinio xúlgaa como a mellor de todo o orbe. É o prototipo de perfección feminina, cun marabilloso modelado de busto e costas, e corpo sobrio e macizo.
Tamén fixo figuras femininas vestidas, cuxo estilo podemos ver reflexado na obra dos seus discipulos como Demeter de Cnido donde se perpetúa o tipo arcaico de divinidade sedente. A Venus de Arles e a Artemisa de Gabies.
O artista decantouse por esculpir deuses da segunda xeración olímpica: é dicir os fillos de Zeus: Hermes, Apolo, Afrodita, Ártemis, Dioniso. E algúns outros personaxes, como sátiros, onde se aprecia igualmente a beleza xuvenil. Polo menos iso é o que mostran as copias romanas conservadas. Todas estas representacións teñen en común a beleza dun corpo novo perfecto, fóra dunha representación de Dioniso que o mostra menos nova, totalmente cuberto cunha longa túnica e barbado.

martes, 27 de enero de 2009

A MULLER NA ESCULTURA GREGA II




Os FRONTÓNS do Partenón - Fidias
Os frontóns cobren un espazo de oito columnas. O frontón oriental representaba o nacemento de Atenea segundo a versión que nos chegou por Pausanias. A parte central do frontón desapareceu enteira cando se transformou en igrexa e non existen documentos que recollan a súa composición.
No frontón da fachada occidental representábase a contenda entre Atenea e Poseidón polo Ática, ambos feren coas súas armas o chan da Acrópole, para ofrecer aos atenienses os seus dons máis prezados: a deusa fai brotar a oliveira da rocha e Poseidón fai brotar auga salgada. Suponse que aquela contenda desenvolveuse no mesmo escenario da Acrópole en presenza dos primeiros habitantes, Cécrope e Erecteo, tamén representados.
Nas esculturas do frontón oriental, di Pausinias, que se representa o nacemento milagroso de Atenea da fronte de Zeus aberta por un machadazo de Efecto, de cuxa ferida nace a deusa que é coroada como "Niké" en presenza dos deuses e outras figuras, como as Horas e as Parcas, deidades que presiden o nacemento e a morte.
Tamén se atopaban cabezas de cabalos que ocupaban os ángulos máis agudos do frontón. Os corpos espidos, máis que deuses son o prototipo da masculinidad da época, onde a sobriedade simplificadora achega ao mármore formas puras que lle confiren vitalidade e humanidade.
As esculturas femininas van vestidas, pero nelas maniféstase sutilmente a súa personalidade a través dos pliegues das súas túnicas. As Parcas, deidades fúnebres, móstranse adaptadas aos seus corpos os pliegues finísimos das súas roupaxes transparentes.
Os vestidos de Iris e da Vitoria, que habitan aquí no chan, ízanse os pliegues a impulsos do vento, en contraste cos planos de tea serena que adorna a figura da deusa olímpica Hebe, sobre os que se pousan os raios solares.
Os espazos baleiros que aparecen entre os grupos escultóricos que sobreviviron reconstruíronse enchéndoos de deuses e deusas.
Nalgúns lugares o chan reforzouse para poder conter máis peso, é posible que alí se inserisen os carros.
É posible que aparecesen dous carros. Un para Hefesto e Ilicia, a deusa dos nacementos. Xunto a Helio e Selene debería haber varios tiros de cabalos. Os dous carros de Helio e Selene forma parte dunha idea audaz: en ambas esquinas, nunha Helio, Selene na outra, non aparecen, como era habitual reclinadas, senón que os deuses e os seus cabalos xorden do mar, para Helio ou se afunde no mar no caso de Selene.
O espido masculino do Partenón, identificado cun deus fluvial é dramático. O Helio do frontón oriental é relativamente sinxelo, pero a cousa cambia cando chegamos a Selene, os panos revelan as impresionantes formas musculosas que se aprecian baixo eles, os panos axitados polo efecto do vento anticipan un estilo que se imporía ao longo do século, retornando ao virtuosismo do primeiro arcaico pero cunha técnica diferente: chegaban os panos mollados.
Só dúas cabezas se conservaron das estatuas dos frontóns do Partenón: unha é a do mozo recostado que se adoita designar co nome de Teseo; a outra é unha cabeza feminina que se cre fose a da Vitoria. Ambas cabezas son dunha simplicidad sublime, pero aínda ben humana, xa que a forma non se estiliza; idealízase o que é eterno e inmortal na face de cada sexo.
A mesma idealización aparece nas cabezas dos cabalos.

miércoles, 21 de enero de 2009

A MULLER NA ESCULTURA GREGA (As Korais)









CARÁCTERES X
ERAIS:

A partir do século VII a.n.e., a temática céntrase na figura hum
ana. Tamén fai a súa aparición a gran escultura, campo idóneo para a plasmación do ideal antropomorfo do carácter heleno.

Tres períodos podemos distinguir na evolución da escultura grega:

a) Arcaico: ata o 480 a.n.e. (batalla de Salamina).
b) Clásico: ata o 313 a.n.e. (morte de Alexandre).
c) Helenístico: ata o 146 a.n.e. (dominación romana).

Na época arcaica grega empeza a gañar importancia a representación en función dos trazos físicos e comeza a apreciarse o que nun futuro será o sentido da arte para os gregos, romanos, renacentistas, barrocos academicistas e algúns artistas comtemporáneos, o sentido da harmonía e a proporción.
Aínda que nun nivel apenas apreciable as korais gregas intentan mostrarnos a idea de beleza da época, o sentido de fertilidade segue en pé pero perde forza ante aquilo que conduce a unha figura harmónica. Nestes casos as mozas representadas non posúen bustos enormes como nas primeiras representacións do canon da muller senón que empezan a representarse xa mulleres cos peitos máis pequenos en equilibrio coas proporcións do torax. Polo demais as cadeiras si que seguen sendo anchas, pero xa non esas exhorbitantes cadeiras das primeiras esculturas.

Desde o cabelo tratado dunha forma esquemática, os ollos almendrados e enormes e o típico sorriso arcaico. O estatismo unha vez máis, a rixidez da representación e xa que logo a absoluta falta de movemento. As figuras aparecen vestidas, envoltas nunha longa e cinguida túnica (xitón) enriba da que hai un ancho manto (himation) e un corto manto (peplos). Estas prendas forman infinidade de dobras, dispostas en paralelo, zigzag ou abanico. Normalmente teñen unha man libre, a outra lévana nas cadeiras, coa que levantan o vestido. Algunhas figuras portan unha cesta na cabeza. Hai dous estilos o dórico caracterizase pola solidez, case arquitectónica, do corpo. No xónico prevalece a graza e a elegancia.


jueves, 15 de enero de 2009

A muller en Exipto



















Ningunha sociedade valorou ou valora tanto á muller como o facían os antigos exipcios.
A muller era nomeada como Nebt-Het, que literalmente significa A Dourada (co significado de grandeza, nobreza) Señora da Casa. Non hai nin unha soa referencia ao home como "o señor da casa."
Os aspectos e atributos máis importantes de Deus estaban personificados nas mulleres. Netert, Ma-at, personifican o principio da orde cósmica. Elas manteñen o equilibrio, a orde e a harmonía do universo. A súa forza cósmica é a fonte sen a que outros "neteru" (deuses e deusas) non serían nada.
E aí están Auset (Isis), Mut, Sekhmet, Nebt-Het (Nephthys), Het-Heru (Hathor), Seshat e outras moitas mulleres "neteru", que personifican os grandes aspectos do Único Deus do Universo.
As mulleres personificaban os aspectos e atributos máis importantes do Único Deus.
Desde que as mulleres eran as herdeiras legais do trono, xogaron un importante papel nos asuntos de estado, actuando como un rei con todo o poder. As Raíñas de Exipto ás veces ostentaban excepcionais influencias, como conselleiras dos Faraóns. Algunhas raíñas gobernaron Exipto durante longas épocas. Hatshepsut, en particular, é un bo exemplo de muller Faraón.
As mulleres podían ter unha posición no templo. Eran sacerdotisas do "neteru". Moitas delas alcanzaron a posición de "mulleres sacras". Algunhas desas "mulleres sacras" (similar aos nosos santos) tiñan o seu especial santuario.
Hai rexistros que sinalan que na IV e V Dinastía, houbo mulleres médicas. Unha muller (Doutora Peseshet) ostentaba o título de "Señora Directora das Damas Médicas".
O oficio de escriba non estaba limitado aos homes; algunhas mulleres tamén eran coñecidas por ter ese título.
As mulleres gozaban de todos os dereitos relativos á propiedade, e o seu status legal permitíanlles comprar, vender e emprender accións legais.
O historiador Diodoro escribiu, que parte do acordo para contraer matrimonio era, que a esposa tería o control sobre o seu esposo, e que non podía pór ningunha obxección aos seus mandatos. Diodoro afirma que se daban as seguintes instrucións:

Non controles á túa muller na súa casa,
Cando sabes que é eficiente;
Non lle digas: Onde está? Ou tráeo!
Porque ela púxoo no lugar correcto.
Obsérvaa en silencio,
Entón recoñecerás a súa habilidade:
Esa felicidade que sentes cando colles a súa man,
Hai moitos que non saben o que é.

Características da escultura exipcia

As características principais mantéñense sen cambios importantes ao longo de todos os Imperios, aínda que se poden observar pequenas variacións:

=>Manteñen un carácter de rixidez, hieratismo, son moi estáticas. Isto é un xeito de transmitir a permanencia (queren manter ou fixar a vida). Cando hai representado un episodio son escenas relacionadas coa transitoriedad. Isto vese nas esculturas dos servidores, os nobres e abrigo do faraón, moi hierático.

=>Na escultura de vulto redondo evítanse todo tipo de saíntes para evitar o risco de roturas.

=>Todas obedecen o principio ou a lei da frontalidad, son esculturas moi frontais, moi simétricas.

=>Hai unha gran geometrización, a estatua articúlase con planos horizontais e verticais, de forma octogonal.

=>Os materiais máis normais son o granito, o basalto e a calcaria. Tamén se utilizaba a madeira ou, se son pequenas, outros materiais nobres, como o marfil.

=>Especialmente as de madeira e as de calcaria adoitábanse policromar e poden levar materiais incrustados, coma os ollos, para dar maior vida á escultura.

=>O tamaño é variable, hai algunhas grandes, outras de tamaño natural e outras pequenas, pero si se busca unha certa proporción, nunca hai membros que desentonen, ata nas estatuas colosais.

=>Realismo, aínda que vai cara ao idealismo en moitas ocasións. Son retratos moi veraces de animais e do faraón, aínda que no seu caso adóitanse evitar os defectos.

=>Actitude de calma e equilibrio. Isto tamén está relacionado co hieratismo e levaríanos a unha certa monotonía

=>Poden estar decorados con xeroglíficos, abrigo nas vestiduras ou na base sobre a que se apoian, o que en moitas ocasións permite identificar á figura.

=>Os relevos adoitan ser baixorreleves, que adoitan estar sempre policromados. Van ter unha maior mobilidade que as estatuas, aínda que cun movemento ríxido, un tanto convencional. Estes relevos réxense pola lei da máxima claridade: podemos ver a figura en relevo coma se se vise desde distintos punto de vista (ollos e torso de fronte, resto do corpo de perfil).

=>A escultura de vulto pódese dividir en tres grupos: escultura do faraón, escultura cortesá e escultura popular. Entre as dúas primeiras as diferenzas son mínimas, pero a popular si é moi diferente.




Figuras femininas dende a Prehistoria


Venus de Willendorf. Museo de Viena
A Venus de Grimaldi ou a Polichinela.





Venus de Lausel




Venus de Lespugue






As máis antigas representacións das Venus datan do Paleolítico superior e atópanse en varios puntos de Europa e Asia.
A súa área de expansión abarca unha extensa superficie comprendida de S a N entre o norte de Italia e o curso medio do Rin, e de O a E desde a zona sudoccidental francesa ata o lago Baikal.

Europa. A maioría son de vulto redondo, aínda que algunhas figuren en paredes das rocas. En xeral, as representacións do Oeste e centro de Europa redúcense a figuras femininas espidas, ás veces cun esbozo de vestimenta, como no caso da Venus de Lespugue (alta Garona), que mostra unha especie de pano debaixo das súas nádegas.
Pola contra, as de Asia e Este de Europa están frecuentemente vestidas, ou polo menos cubertas. O adorno de cabeza indícase nalgunhas ocasións, tal como sucede na
Venus de Brassempuy (Francia) e na austriaca de Willendorf; nesta última aprécianse restos de pintura. Os trazos do rostro non están marcados por regra xeral, aínda que nalgunha (Brassempuy, p. ex.), suxíranse dun modo impersonal e indefinido.
A característica das Venus paleolíticas é a acentuación dos trazos sexuais: amplas cadeiras, ventres e seos extremadamente esaxerados e nádegas avultadas. A representación dos membros superiores e inferiores ten un carácter secundario; os brazos únense polo xeral ao corpo, e os pés apenas se esbozan; á figuración das pernas case non se concede atención. As esculturas en vulto redondo están realizadas en marfil, óso ou material lítico. O seu tamaño é reducido, entre os 5 e 25 cm. aprox. As representacións femininas esculpidas nas paredes rochosas son menos abundantes e as súas características son similares ás das exentas. Entre elas, a máis famosa é a de Laussel (Dordoña), chamada Venus do Corno, por soster un corno en alto, na súa man dereita. Xunto a ela atopáronse cinco representacións de igual tipo. Na mesma rexión, e na cova da Madeleine, achouse outro relevo que representa a unha muller recostada, con amplos seos e ventre avultado. No Leste de Europa e na URSS obsérvase unha tendencia á esquematización das figuras e á abstracción dos trazos. En Ucraína descubríronse varias de formas moi esquematizadas e decoradas con geometrismos incisos. Nos numerosos achados do xacemento de Maltá, na rexión siberiana do lago Baikal, aparecen figuras con trazos bastante esquemáticos, aínda nas de máis acusado naturalismo. Nestas de tipo naturalista, o sexo indícase en varias, pero os trazos sexuais femininos esaxéranse menos que nas Venus paleolíticas do Occidente e centro de Europa. Tamén en Maltá atopáronse outras figuras, cuxos carácteres anatómicos esenciais quedan reducidos ao mínimo; falta nalgunhas a representación dos membros inferiores, e o seu pescozo é exageradamente longo, cunha tipoloxía en xeral bastante similar á do Próximo Oriente e Mediterráneo. A cronoloxía das Venus paleolíticas sitúase no auriñaciense, fóra dalgúns casos, que se atribúen ao magdaleniense. Con todo, unhas poucas localizáronse en segundos niveis arqueolóxicos auriñacienses. Segundo Leroi-Gourham, poderían datarse entre o gravetiense recente e o magdaleniense antigo. O discutido significado destas representacións femininas relaciónase coa relixión; considéranse deusas-nais, ídolos da fecundidade, protectoras do fogar e da familia, etc. Na península Ibérica, ademais dos numerosos achados entre materiais mobles, aparecen frecuentemente pintadas nas paredes dos abrigos e covas durante o período da pintura rupestre esquemática . Tipos moi esquematizados están tamén gravados nas paredes dos dolmens ou en rochas ao aire libre, por parte da área atlántica influída pola cultura de raíces orientais-mediterráneas. Un bo número das atopadas en escavacións proceden de tumbas de tipo megalítico e formaban parte dos enxovais funerarios dos homes das primeiras fases do metal.
Oriente Próximo. Desde as etapas máis antigas do Neolítico son frecuentes os achados, en xacementos do Oriente Próximo, dun tipo de figuras femininas cos mesmos trazos esenciais das Venus paleolíticas.En Exipto aparecen no badariense e aniratiense. En Mesopotamia, nos niveis prehalafienses de Hassuna, tamén nos correspondentes aos inicios do período de Hassuna do xacemento de Tell é-Sawwan, e noutros moitos xacementos. A estación de Çatal Hüyük, en Anatolia, proporcionou varias figurillas deste tipo. Unha delas, sentada nun trono, rodéase dunha figura de león a cada lado. Os seus trazos sexuais indícanse ampulosamente, as cadeiras esaxéranse en anchura, e os seos son amplos; recordan ás Venus paleolíticas no seu tipo físico, aínda que non na súa posición e circunstancias. Os xacementos do Próximo Oriente presentan, logo de comezado o Neolítico, unha ampla gama de figuras femininas co sexo indicado, e tipoloxías e posicións variadas, que orixinan as figuras esquematizadas que aos poucos se estenden por gran parte de Europa e Asia. Aparecen sentadas, recostadas e de pé, situación esta a máis xeral. Tamén varía a posición dos brazos, unhas veces caídos ao longo do corpo, outras dobrados baixo os seos ou sostendo estes, e outras dobrados sobre o peito, este caso é moi común no Exeo durante os comezos do Metal. No Bronce I mediterráneo, as formas se esquematizan con tipoloxías variadas e aprécianse nos detalles diferencias rexionais. O sexo non se indica sempre. Unhas presentan sección circular, outras elíptica e outras rectangular, case plana. O tamaño é xeralmente pequeno, aínda que algunhas exceden ao das Venus paleolíticas. Execútanse nos máis diversos materiais, como marfil, óso, lousa, mármore, alabastro, barro cocido, etc. A súa área de difusión é amplísima. Illa de Malta. apareceron gran cantidade de figuras de variada tipoloxía nesta illa. Entre elas atópanse tipos que emparentan directamente co Leste do Mediterráneo, Creta e as Cícladas (CIVILIZACIÓN EXEA). Outras, pola contra, responden ao estilo tipicamente maltés. A maioría preséntanse espidas, aínda que algunhas mostran unha saia bastante longa. Aparecen de pé, acochadas, sentadas e recostadas. Os trazos sexuais están exageradamente marcados, acusando unha forte esteatopixia. A súa anatomía é deforme, con pernas moi grosas, contorno amplísimo e seos e ventre ás veces caídos e moi avultados. A chamada Venus de Malta é un expoñente do que chegaron a ser estas figuras maltesas; atópase de pé, cun brazo sobre o peito e o outro apoiado nunha perna, e totalmente espida; non se conservan os pés nin a cabeza. Dadas as súas formas, as Venus de Malta interprétanse como expoñentes dun culto á fecundidade. O significado global de todas estas figuras femininas pospaleolíticas é o de representacións da «deusa nai», protectora da vida e xeración. As estatuas-menhires, frecuentes no Occidente de Europa, relacionáronse tamén coas representacións da deusa mediterránea. Consisten nuns bloques de pedra, de tamaño regular, nos que se esculpen só os trazos máis expresivos. A representación do rostro é, naturalmente, moi impersonal, reducíndose case á figuración dos ollos, trazo máis representativo deste complexo. Ás veces represéntanse os brazos e os seos, e certos detalles dunha vestimenta. Un reflexo destas figuriñas pospaleolíticas apréciase nas decoracións cerámicas do Bronce 1 mediterráneo, relativamente frecuentes en España.

Bibliografia
http://www.canalsocial.net/GER/ficha_GER.asp?id=8806&cat=Historia